İlk Uzay Aracı

Amerikalı astronot Neil Armstrong'un Ay'a ayak basmasının üzerinden 49 yıl geçti. Uzay, bu tarihi adımdan sonra özel şirketlerin de katıldığı bir rekabet alanı haline geldi.

ABD öncülüğündeki Batı bloku ile Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) öncülüğündeki Doğu bloku arasındaki 44 yıllık Soğuk Savaş boyunca en ilgi çekici mücadele uzayda yaşandı.

1940'ların sonlarına doğru ABD ile Sovyetler arasında nükleer silah yarışıyla başlayan rekabet, kısa sürede yaşam tarzları, ekonomi politikaları, sanat, bilim ve teknoloji gibi hayatın her alanına yayıldı.

Casusluk faaliyetlerinden Kore Savaşı’na, 1961'de Berlin Duvarı'nın inşa edilmesinden 1962’deki Küba krizine kadar iki büyük gücü karşı karşıya getiren çok sayıda kriz yaşandı.

ABD ile Sovyetler arasında 1950'lerde başlayan uzay rekabeti ise ABD’nin 20 Temmuz 1969’da Apollo 11 uzay mekiğiyle Ay’a insan göndermesine kadar sürdü.  

Sputnik uydusu fitili ateşledi

Dünyanın ilgiyle izlediği uzay rekabeti, 1957’de Sovyetler'in Sputnik 1 uydusunu Dünya’nın yörüngesine göndermesi ile başladı.

Sputnik’in uzaya gönderilmesi, uzayın gelecekte bir keşif alanı olacağını tartışan ABD kamuoyunda şok etkisine neden oldu.

ABD topraklarından istihbarat toplanması endişesinin yanı sıra uyduyu uzaya götüren R-7 balistik füzesinin ulaştığı menzil de ABD yönetiminde endişelere yol açtı. R-7 füzesi ulaştığı menzil ile Rusya’nın ABD topraklarına nükleer füze fırlatma kapasitesini gösteriyordu. 

UZAYA GÖNDERİLEN ARAÇLARIN ÖZELLİKLERİ

Uzaya, şu ana kadar birçok araç gönderilmiş, her denemede hata payları azaltılarak geliştirmeler sağlanmıştır. 100.000 kg’lık kütlesiyle 300 km irtifadaki yörüngesinde saniyede 7700 m hızla hareket eden bir uzay mekiği Dünya’ya dönerken yüksekliğinden ve hızından kaynaklanan muazzam enerjisini çok kısa sürede kaybeder.

Görevlerini tamamlayan uzay araçları Dünya’ya dönerken kütleçekim kuvveti nedeniyle atmosferde çok yüksek hızlara ulaşır. Atmosferdeki havada bulunan parçacıkların yüksek hızlarda oluşturduğu sürtünme nedeniyle uzay araçlarının yüzeyinin sıcaklığı yaklaşık 2000°C’ye çıkar. Isı kalkanları uzay araçlarını yüksek sıcaklığın tahrip edici etkisinden korur. Apollo, Gemini gibi uzay araçlarında kullanılmış olan, plastik reçinelerden üretilmiş, kullanıldıktan sonra tahrip olan ısı kalkanları belli bir sıcaklığa maruz kaldığında yanmaya başlar ve kimyasal tepkime sonucunda

açığa çıkan sıcak gaz, uzay aracından uzaklaşarak yüksek ısının uzay aracına zarar vermesini önler. Uzay mekiklerinde ise ısıyı yansıtma özelliğine sahip, yalıtkan silisyum seramik karolar ve farklı kompozit malzemelerden oluşan ve tekrar kullanılabilen ısı kalkanları kullanılmıştır.

İşte, uzaya gönderilen araçlardan bazılarının teknolojik özellikleri;

Sputnik Uzay aracı: 1957 yılında uzaya gönderildi

Ağırlığı : 84 kg
Uzay Ajansı : Eski SSCB Uzay Dairesi
Özellikleri : Sputnik 1, dünyanın ilk yapay uydusudur. Bu uydunun görevi ise, atmosferle ilgili bilgiler toplayarak, bilgileri yeryüzüne gönderebilmekti. Fakat, uydu sadece 21 gün boyunca sinyal gönderebilmiştir.

Mariner 2 Uzay aracı: 1962 yılında uzaya gönderildi

Ağırlığı : 203 kg
Uzay Ajansı : NASA
Özellikleri : Venüs gezegeninin özelliklerini saptamak için uzaya gönderilmiştir. Farklı bir gezegenin etrafında ulaşan ilk uzay aracıdır.Bu araç,Venüs’ün atmosferi ve çevresi ile ilgili bilgiler vermiştir. Güneş rüzgarıyla ilgili ilk ölçümleri yapan bir cihazdır.

Apollo II iniş aracı: 1969 yılında uzaya gönderildi

Ağırlığı : 5.900 kg
Uzay Ajansı : NASA
Özellikleri : İnsanlı olarak uzay aracının Aya iniş yaptığı ilk yolculuk bu araç ile yapılmıştır. Astronotlar Ay’da 22 saat kaldılar ve taş örnekleri topladılar.